Postulaty:
I. Wyłączyć kulturę z międzynarodowych uzgodnień handlowych.
Tożsamość kulturowa nie może podlegać targom handlowym. Potrzebny jest szeroki konsensus polityczny, gospodarczy i społeczny, skupiony wokół resortu kultury jako jedynego miejsca koncentrującego wrażliwość na sprawy tożsamości kulturowej. Potrzebny jest także jasny komunikat w tej kwestii dla polskich eurodeputowanych, negocjatorów i dyplomatów.
II. Przemysły kreatywne dźwignią rozwoju społeczno-gospodarczego.
Europa inwestuje w przemysły kreatywne, które stanowią o wzroście PKB (w Polsce to tylko i aż 3,5% PKB) i tworzy nowe miejsca pracy (w Polsce to 5% zatrudnionych) zwłaszcza wśród młodych. Polska nie ma w tej dziedzinie żadnego planu, ani nawet metodologii badań.
Oczekujemy zmiany podejścia państwa do tego sektora i opracowania kompleksowego planu rozwoju oraz wsparcia dla badań monitorujących.
III. Ochrona polskiej twórczości nie jest możliwa bez systemowego wsparcia dla polskich twórców i artystów.
Polska kultura ma się nieźle. Jednak w ostatnich latach wielokrotnie środowiska twórcze pozbawiane były dotychczasowych form wsparcia, jak np. likwidacja 50% kosztów uzyskania przychodu.
Potrzebny jest Pakt dla Twórczości i Innowacyjności, który nie ograniczy się jedynie do wspierania tworzenia polskiej kultury, ale również uporządkuje kwestie podatkowe, sposoby zatrudniania twórców, kwestie emerytalne i ubezpieczeń społecznych.
IV. Zwalczajmy zorganizowaną piracką przestępczość i pasożytnictwo treści.
Nie akceptujemy piractwa i pasożytnictwa. Trzeba jednak w bardzo wyraźny sposób rozróżnić indywidualnych użytkowników Internetu od zorganizowanej przestępczości polegającej na komercjalizacji kradzionych treści, która, w świetle nieudolności ścigania, czyni z Polski raj dla korporacyjnych piratów i paserów.
Oczekujemy przestrzegania istniejącego prawa. Oczekujemy takich zmian w prawie, które przeciwdziałać będą bezkarnej przestępczości zorganizowanej.
V. Instytucje kultury ważną częścią infrastruktury państwa, inwestycje w kulturę, to inwestycje w niepodległość.
Powstanie i sukcesy wielu powołanych instytucji kultury, np. PISF pokazuje jak ważne jest instytucjonalne wsparcie przemysłów kreatywnych i w jaki sposób można stworzyć modelową współpracę instytucji publicznej z przemysłem prywatnym.
Jednak więcej jest przykładów negatywnych: zaniechań czy wręcz działań szkodliwych. Wśród nich najbardziej spektakularnym jest doprowadzenie do komercjalizacji Telewizji Polskiej.
Dialog polskiej kultury z polskim odbiorcą wymaga silnych instytucji kultury. Bez dobrych systemów komunikacji z odbiorcą nawet najlepsza kultura nie jest w stanie budować szerokiej tożsamości kulturowej.
Oczekujemy konkretnego planu zorganizowania i finansowania publicznych instytucji kultury kluczowych dla tożsamości narodowej i komunikacji społecznej, jak również systemowych rozwiązań skutecznie wspomagających działalność wydawniczą.
VI. Koniec z legislacyjną niemocą państwa w kulturze.
Od czasu ustawy o kinematografii uchwalonej w 2005 roku, a więc 11 lat temu, polski Parlament nie uchwalił żadnej istotnej ustawy z dziedziny kultury dla środowisk kreatywnych. Nie ma nowego prawa prasowego, nowej ustawy o mediach publicznych, ustawy antypirackiej, nie implementowano art. 8.3 Dyrektywy Europejskiej 001/29/WE. Na gruncie prawa autorskiego poza zasięgiem praw pokrewnych pozostają autorzy i wydawcy prasy i książki.
Oczekujemy pilnego stworzenia planu legislacyjnego dla kultury, poczynając od implementacji art. 8.3 Dyrektywy Europejskiej 001/29/WE. Oczekujemy, że proces legislacyjny będzie transparentny i otwarty na inicjatywy obywatelskie, a przyjęte rozwiązania – celowe pod względem prawnym i ekonomicznym.
VII. Kultura wizytówką Polski
Ostatnie lata przyniosły znaczącą poprawę w obecności kultury polskiej w Europie i na świecie. Za częścią tych sukcesów stoją sami twórcy i ich środowiska. Warto pamiętać o wkładzie Instytutu Adama Mickiewicza, ale jego budżet od kilku lat niestety ciągle spada.
Oczekujemy kompleksowego planu obecności polskiej kultury za granicą i jej efektywnej promocji. Oczekujemy planu wsparcia dla międzynarodowych, a zwłaszcza europejskich, wspólnych przedsięwzięć.
Podsumowanie:
Nie ma niepodległości państwa bez silnej tożsamości kulturowej. Tożsamość ta powstaje nie tylko dzięki samej twórczości, ale także dzięki sposobom jej cyrkulacji w społeczeństwie.
Nic nie zwalnia państwa z odpowiedzialności za funkcjonowanie tych kluczowych dla przyszłości mechanizmów.
Stowarzyszenie Kreatywna Polska